Kitap İncelemesi: “Hemingway JavaScript yazsaydı.”

Mehmet Yurtar
3 min readMar 26, 2017

Hemingway JavaScript yazdı mı? Jane Austen hiç function hoisting ile boğuştu mu? Franz Kafka prototypal inheritance yüzünden daktilosunu kırdı mı? JavaScript 1995'e kadar var olmadığından bu soruların hepsinin cevabi “hayır”.

Her zaman listemde teknik ve teknik olmayan olarak kategorilendirdiğim okuyacak 2 kitabım olur. İlk çıktığında hızlıca göz gezdirerek bu kategorileri sentezlediğine kanaat getirdiğim “If Hemingway Wrote JavaScript” i okumak nihayet mümkün oldu. Tek cümleyle özetlemem gerekirse: İki kategoriden ayrı ayrı aldığım hazzı tek bir kitapta almış oldum.

Kitabin yazarı Angus Croll, yayıncısı her kitabı okunmaya değer olan
No Starch Press, kitaptaki mükemmel çizimler ise Miran Lipovača’ a ait. Bunun dışında belli yazarların hayatı konusunda uzmanlaşmış birçok kişinin de kitaba katkısı olmuş. Kitap aslında tek bir soruya yanıt arıyor denebilir: “Kitaba adını veren Hemingway dahil 28 yazar belli başlı matematik/programlama problemlerini JavaScript ile çözseydi kodları neye benzerdi?”

Kitap problemlere göre 5 bolüme ayrılmış, her bölüm icin 5 yazar ele alınmış. Bunun dışında 4 yazarın dilinden JavaScript’e yazılmış 4 siir bulunuyor. Bölüm başlarında yazarın Miran Lipovača tarafından çizilmiş bir illüstrasyonu ve altında en bilinen sözlerinden birinin JavaScript ile yeniden yorumlanmış hali var. Okurken beni en çok güldüren kısımlar da buralar oldu. Mesela Virginia Woolf’un “Bir kadın eğer kurmaca yazacaksa, parası ve kendine ait bir odası olmalıdır” cümlesi burada “Bir kadın eğer JavaScript yazacaksa, parası ve kendine ait bir odası olmalıdır” olarak değiştirilmiş. Bölüm başlarında ayrıca yazarın hayatına ve edebi üslûbuna da (herkesin anlayabileceği şekilde) değiniliyor.

Kitaptaki Vladimir Nabokov Bolumunden bir kesit

Kitabı okurken doğal olarak en heyecanlandığım kısımlar favori yazarlarımın ele alındığı bölümler oldu. Diğer yazarların üslûbunu Croll’un bölüm başlarında yaptığı hatırlatmalarla anımsayıp yazılan kod bloğuna ancak anlam verebildim. Ancak Nabokov bolümündeki kod gösterilse hemen “Bu kesin Nabokov”, James Joyce bölümündeki gösterilse “Bu olsa olsa James Joyce” diyebilirdim. Bunlar dışında William Shakespeare bana kitabin en one çıkan yazarı gibi geldi. Macbeth’ten esinlenerek yazılmış bir oyun şöyle başlıyor:

SEYTON
— The tests, my lord, have failed.
MACBETH
— I should have used a promise; There would have been an object ready made

….

Her bir yazara ait bölüm veya şiir okunduğunda kitap icin nasıl bir emek harcandığının farkına varabiliyorsunuz.

Kitaba ismini veren yazar neden Hemingway oldu sorusuna bir cevap aradım ancak bulamadım, sanırım Croll’un favori yazarı. Neden programlama dili olarak JavaScript seçtiğini ise kitabın başında kısaca açıklıyor:

JavaScript konuştuğumuz dile çok benziyor, çok fazla kural yok, birçok yaklaşım var, kendi üslûbuna oluşturabilirsiniz. Normalde yazmak için ihtiyacınız olan kağıt-kalem ise JavaScript icin de bir text dosyası ve siz yeterlisiniz ( Bir IDE’ye ihtiyac olmadigini söylüyor). Ayrıca bunun Java gibi strict bir dilde olamayacağını çünkü 25 yazarın yazdığı kodun birbirine çok benzeyeceğini söylüyor.

Sonuç olarak, If Hemingway Wrote JavaScript, bugüne kadar okuduğum kitaplar arasında içerisinde kod blokları geçen ilk teknik olmayan kitap, aynı zamanda text editor açmadan okuduğum ilk teknik kitap oldu, çok da güzel oldu.

--

--

Mehmet Yurtar

frontend dev/trainer, wantrepreneur, lifetime learner • #javascript, #react, and all things web!